Туризм әлемінде овербукинг күтпеген жолсерік болып, туристерді демалыссыз қалдырған жағдайлар көптеп кездеседі. Туристік сарапшы Әсем Шәріпова осы мәселеге қатысты өз ойымен бөлісіп, оның салдарын жеңілдету бойынша кеңестер ұсынады. Kaz.tengritravel.kz порталы мен Aviata.kz сервисі осы жағдайды егжей-тегжейлі баяндайды.
Овербукинг дегеніміз не?
Маман түсіндіріп өткендей, қарапайым сөзбен айтқанда, бұл қонақүй сыйымдылығынан артық бөлме брондауға рұқсат берген жағдайды білдіреді. Себептері әртүрлі, форс-мажорлық жағдайдан бастап шығындарды азайтуға дейінгі жағдайлар болуы мүмкін.
"Өкінішке орай, турист экскурсияға немесе белгілі бір қонақүйге тапсырыс бергені жиі кездеседі, бірақ сапарыңызкүтпеген жағдайға айналып, тіркеле алмайсыз. Терминологиясыз қарапайым тілмен айтқанда, овербукинг - бұл қонақүйде бөлмелер өте көп брондалған, бірақ қонақүй барлық қонақтарды қабылдай алмайды», - дейді Әсем.
Сарапшы Әсем Шәріпова бұл құбылыстың әдеттегі себептері – форс-мажорлық жағдайлар, брондаудағы қателер және қонақүйлердің олардан көбірек нөмір сату тактикасы деп түсіндіреді.
"Бұл бірнеше себептерге байланысты болады. Форс-мажорлық жағдай коммуналдық қызметтің істен шығуы немесе электр қуатының өшуі кезінде де болуы мүмкін. Содан кейін қонақүй туристерді жоғары санаттағы бөлмелерге орналастырады немесе басқа қонақүйге жібереді. Тағы бір себеп: турист веб-сайтта өз бетінше тапсырыс берген жағдайда бірақ бөлме бос емес, қызметкерлер сайттағы ақпаратты жаңартуды ұмытып кеткен болуы мүмкін.
Сондай-ақ, қонақүйлер қонақтарға келмей қалған жағдайда шығынға ұшырамау үшін әдейі көбірек орын сатады. Туроператор турды көбірек сатуға тырысатын жағдайлар бар. Рейс жартылай бос, ал қонақүй толы делік. Бірақ тағы бір себебі бар. Осылайша бір оқпен екі қоянды атпақ, бәлкім, жолы болып қалар. Ал олай болмаса, бос қонақүйге жібереді», - деді сарапшы.
Фото: depositphotos.com
Овербукинг қай жерде жиі кездеседі?
Асем бұл құбылыстың шипажай маусымында қонақүйлерге деген сұраныс ұсыныстан асып түсетін курорттық аймақтарда болатынын атап өтті.
«Нағыз маусымда танымал курорттық аймақтарда, мысалы, Мысыр, Түркия және Таиландта, сондай-ақ Ресейдегі курорттарда жиі орын алса, Еуропада сирек кездеседі», - дейді сарапшы.
Қалай алдын алуға болады?
Нақты әдістері болмаса да, Әсем бірнеше жолын ұсынады.
«Овербукингтің алдын алудың 100% жолы жоқ, бірақ бәрібір, егер келісім-шартта осы тармақ қарастырылған болса, сіз агенттерден өзіңізді ауыстыруға болатын нақты қонақүйлердің тізімін сұрай аласыз, осылайша дайын боласыз.
Егер сіз веб-сайтта бөлмені өзіңіз брондасаңыз, қолжетімділікті тексеру үшін қонақүйге қоңырау шалыңыз немесе хат жазыңыз. Сондай-ақ, сол жерде төлеу мүмкіндігі бар қонақүйлерді таңдаңыз», - деп бөліседі маман.
Фото: depositphotos.com
Овербукинг орын алған жағдайда не істеу керек?
Өз құқықтарыңызды білу және сабырлық сақтау- кез келген жағдайды сәтті шешудің кілті. Әсем осындай жағдайға тап болған туристерге бірнеше ұсыныстар береді.
Егер овербукинг құрбаны болсаңыз және дұрыс емес қонақүйге қоныстанған болсаңыз, мына ұсыныстарды орындаңыз:
- Сіз алған барлық құжаттарды және брондау қағазын сақтаңыз. Бұл электрондық хаттар, SMS хабарлама немесе түбіртектер болуы мүмкін. Бұл құжаттар брондауыңызды растауға және қосымша проблемаларды болдырмауға көмектеседі.
- Қонақүй қызметкерлері қандай да бір шешім ұсына алмаса немесе өз міндеттемелерін орындаудан бас тартса, сіз брондаған туроператорға немесе агенттікке қоңырау шалыңыз, жағдайды және қонақүй иесінің жауабын айтыңыз. Олар сізге басқа баспана табуға немесе сол қонақүйдегі мәселені шешуге көмектесуі керек.
- Қонақүй қызметкерлерімен және сізге қызмет көрсететін басқа адамдармен қарым-қатынас жасағанда сабырлы және сыпайы болу маңызды. Қателік орын алуы мүмкін екенін түсініңіз және оң көзқараспен жағдайды тезірек және оңай шешуге болатынын есте ұстаған жөн.
Овербукинг тек қонақүйлерде ғана емес, сонымен қатар әуе билеттерінде де болуы мүмкін, әсіресе чартерлік рейстерде орын алады. Мұнда, қонақүйлердегі сияқты, ең бастысы - сабырлы сақтау және өз құқықтарыңызды білу.
"Рейстегі орындардан көбірек билеттер сатылған кезде овербукинг мүмкін. Әдетте, бұл танымал курорттық бағыттарға барған кезде чартерлік рейстерде болады. Бұл жағдайда рейсті ауыстыруы мүмкін, бірақ сіз келесі рейсті күту үшін әуежайда тұруға мәжбүр боласыз.
Сіздің өтемақы талап етуге құқығыңыз бар.
Әрбір жағдайдың өз ерекшелігі болатынын есте ұстаған жөн және ұсыныстар нақты жағдайларға байланысты өзгеруі мүмкін. Егер овербукинг мәселесіне тап болсаңыз, осы қадамдарды орындаңыз және көмек сұраудан тартынбаңыз», - деп түйіндеді Әсем.
Aviata.kz - үйіңізден немесе кеңсеңізден шықпай-ақ, әлемнің қалаған нүктесіне теміржол және әуе билеттерін кез келген бағытта онлайн режимінде табуға, брондауға және сатып алуға мүмкіндік беретін сервис.
Әуе және теміржол билеттерін сатып алуға болатын "Авиата" қосымшасын мына сілтеме бойынша жүктеуге болады.