© shutterstock
Көкті бағындырудың ең қауіпсіз жолы. Қазақстанда парапланмен қай жерлерде ұшуға болады?
Параплан - бұл ең баяу ұшатын құрылғы, оны үйрену қиын емес, ол тіпті ұшқыштың қателіктеріне қарамастан, қауіпті аймақтан өздігінен шыға алады. Соған қарамастан, парапланеризм - бұл демалыстың экстремалды, қауіпті түрі. Kaz.tengritravel.kz порталы Aviata.kz сервисімен бірге Қазақстанның қай жерлерінде құстай самғауға және әсем табиғатты жоғарыдан тамашалауға болатыны туралы баяндайды.
© shutterstock
Тәуекелді қажет ететін бұл спорт түрі бүкіл әлемде 1980 жылдардың аяғында, эллиптикалық парапланерлер пайда бола бастаған кезде танымал болды. Енді кез келген адам шексіз кеңістікке көтеріліп, аспанда самғаудың қандай екенін сезіне алады.
Парапланеризмді көбінесе дельтапланеризм немесе парашют спорты деп шатастырады.
Бұл екі экстремалды спорт түрінің басты айырмашылығы - қанатының пішіні мен дизайнында. Дельтаплан - бұл V-тәрізді қанатты жасау үшін қатаң алюминий жиекті қолданатын берік құрылымдар. Бүйір жағынан планер жасырын бомбалаушыға ұқсайды.
Фото Григория Беденко
Параплан - бұл ішкі жақтауы жоқ жұмсақ шатырлы құрылым, ол үрлегеннен кейін эллиптикалық пішінге айналады.
Ұшуға деген құштарлықты басқа спорт түрлерімен де ұштастыруға болады. Сонымен, экстремалды сноубордшылар, шаңғышылар сияқты, парапланерді де жылдамдықты арттыру үшін қолдана бастады. Танымал болған бейнежазбаның бірін сноубордшының ерекше сырғанауына куә болған журналист Арай Әлімхан жариялады.
Бейнежазбада сноубордшы Нұр-Сұлтан маңындағы қарлы жазықты кесіп өтеді. Бұл кезде ер адам парапланерді басқара отырып, қозғалыс бағыты мен жылдамдығын таңдайды. Тіпті оған бір топ ит қызығушылық танытады. Бейнежазба авторының өзі олар спортшыны қуып жете ала ма, жоқ па деп талқыға салады. Нәтижесінде иттер батыл адамға қарсы келеді, бірақ сноубордшы өз бағытында жылдамдығын арттырғанда бірден жан-жаққа шашыап кетеді. Өзін-өзі сақтау инстинкті жұмыс істейді, ал жануарлар түсініксіз құбыжықтан қашуға асыққан сыңайлы.
Фото Григория Беденко
Қызық дерек
Парапланерде ұшу ауа райы жағдайына байланысты 15-25 минутқа созылады. Бірақ жоғары көтерілуді жақсы меңгерген, жұмсақ қанатты кәсіби ұшқыштар ұзақ уақыт аспанда қала алады. Парапланеризм чемпионы Уилл Гадд 423 шақырым парапланерлік ең ұзақ ұшу бойынша әлем рекордын жасаған.
Парапланерлердің ұшу жылдамдығы төмен болғандықтан, олар әуе көлігінің басқа түрлеріне қарағанда қауіпсіз. Сонымен қатар, парапланер кішкентай сөмкеге салынған, сондықтан оны өзіңізбен бірге тауға серуендеуге апара аласыз, содан кейін төмен түсесіз, осы үшін парапланермен айналысатындар Қазақстан шыңдарына саяхатқа шығып тұрады.
© pixabay
Сіздің салмағыңызды керемет берік материалдан жасалған 30-дан астам тізбек көтереді. Ұшу кезінде қанаттардың соғылу қаупі бар, бірақ ол сирек кездеседі және әдетте ұшқыштар қолайсыз ауа райында шыққан жағдайда ғана болады. Сонымен қатар, әрбір парапланер резервтік парашютпен жабдықталады. Спорт ұшу қауіпсіздігіне екі есе кепілдік береді.
Фото Григория Беденко
Әуеге қалықтағысы келетіндерге нұсқаушымен бірге ұшу ұсынылады; ұшу ұзақтығы әдетте 15-20 минутты құрайды. Ұшуға алты жастан бастап кез келген адам шыға алады.
Фото Григория Беденко
Ұшуға арналған киім
Киім қозғалысқа кедергі келтірмеуі керек, шалбар мен күрте ыңғайлы. Жаяу жүргіншілерге арналған аяқ киімді таңдаңыз: жаяу серуендеуге арналған аяқ киім немесе жоғары табанды, бауы бар етікті таңдаңыз.
Өзіңізбен жылы киімдер алу ұсынылады (әдеттегіден гөрі жылырақ, мысалы, жүнді күрте), суық мезгілде өзіңізбен бірге бас киім мен қолғап алыңыз. Ұшудан кейін сізге ыстық шай мен тіскебасар қажет болады.
© pixabay
Ұшуға ең қолайлы уақыт: тамыз - қыркүйек
Ұшудың орташа ұзақтығы: 20-40 минут
Жоғарыға көтерілу: 960 метр (басталуы 1960 метр, қону 1000 метр)
Ұшу биіктігі: 800 -ден 1000 метрге дейін
Турдың басталуы: 10.00
Бүкіл турдың орташа ұзақтығы: 6 сағаттан
Фото Григория Беденко
Қай жерлерде парапланмен ұшуға болады?
Алматы
Мұнда екі нүктеден ұшу ұсынылады:
Үшқоңыр (ұзақтығы 20 минут). Құны - 10 000 теңгеден (бұл сомаға ұшу, нұсқаушылардың қызметтері, екі жаққа жеткізу, қорғаныс жарағы, атап айтқанда, дулыға кіреді).
Үшқоңыр биік таулы үстірті Алматының оңтүстік-батысында, Іле Алатауының сілемінде орналасқан. Мұнда ТМД-дағы осы аттас дельтадромдардың бірі орналасқан. Үстірттің солтүстік шетінде КСРО заманынан бері спорт сүйетіндер таңдайтын үш басты шыңды көруге болады. 20 жылдан астам бұл жерден аспанға парапланер мен дельтапланерлер ұшады. Үшқоңыр тауында халықаралық жарыстар үнемі өткізіліп тұрады: ТМД кубогы, Қазақстан мен Азия чемпионаттары.
Үстірттің жоғарғы жағында жақын маңдағы елді мекенді сумен қамтамасыз ететін, адам қолымен жасалған әдемі Үшқоңыр көлін көре аласыз.
Фото Григория Беденко
Шымбұлақ (ұзақтығы 25 минут). Ұшу құны - 15 000 теңгеден (сомаға ұшу, нұсқаушының қызметі, трансфер, екі бағыттағы аспалы жол жүру билеттері, дулыға кіреді).
Бағыт маусымға байланысты өзгереді. Қыс мезгілінде ұшу Талғар асуынан Горельник шатқалына дейін, жаз айларында парапландар Талғар асуынан биік таулы "Медеу" мұз айдынына түседі.
Қайда бару керек:
"Самұрық" ұшу мектебі
EXPERTANDEM (Экспертандем) компаниясы
Dream Moments компаниясы
Параплан компаниясы
Almaty Travel компаниясы
Фото Григория Беденко
Шымкент
Шымкент маңындағы тандемдік парапланерлік ұшулар Первомай ауылының жанындағы таудан жалпақ массивті жерден жүзеге асырылады. Ұшуда туристер тауға 400 метр биіктікке көтеріледі, сондықтан ұшу жақсы физикалық дайындықты қажет етеді.
Тур бағасы: 18 000 теңгеден
Теңіз деңгейінен бастапқы биіктігі - 2000 метр.
Ұшу ауа райының қолайсыздығына, нашар көрінуіне немесе қатты желге байланысты басқа күнге ауыстырылуы мүмкін.
Қайда бару керек:
"Экспедиция Юг" туристік компаниясы
Фото Григория Беденко
Петропавл
Қала маңындағы нұсқаушымен бірге далада, қала сыртында, мысалы, Кроу аралынан жүзеге асырылады.
Тур құны: 15 000 теңгеден
Қарағанды
Қарағандыда парапланерлік тандемдік ұшулар далада, қала сыртында жүзеге асырылады.
Тур құны: 15 000 теңгеден
Фото Григория Беденко
Талдықорған
Ұшу қаланың сыртында, Текели дельтадромында жүзеге асады. Мысалы, Жетекші даласы. Параплан 500 метрге көтеріліп ағынға ілеседі.
Тур құны: 15 000 теңгеден
Қайда бару керек:
"ALGA" Талдықорған спорт клубы
Фото Григория Беденко
Ұшудың барлық әдемілігін сезіну үшін астаналықтар көрші қалаларға барады. Әрине, Алматының тауларын біле отырып, осы қаладағы қызықты мен пайдалыны біріктіріп серуендеуге болады, әсіресе жоғары бәсекелестікке байланысты Алматыда ұшу бағасы ең төмен екенін ескеріңіз.
Қазақстанның басқа жерлерінен келген саяхатшылар Алматыға Қызылорда, Нұр-Сұлтан, Семей, Шымкент, Тараз, Орал және республиканың басқа облыстарынан тікелей ұшу рейстерімен келеді.
Фото©unsplash
Қазақстан қалаларындағы парапланерлік клубтармен қалай байланыс орнатуды мына жерден табуға болады. Қазақстанның басқа бөліктерінен келген саяхатшылар (атап айтқанда, Нұр-Сұлтаннан) Алматыға тікелей рейстермен жете алады, ұшу уақыты 95 минут.
Aviata.kz - үйіңізден немесе кеңсеңізден шықпай-ақ, әлемнің қалаған нүктесіне теміржол және әуе билеттерін кез келген бағытта онлайн режимінде табуға, брондауға және сатып алуға мүмкіндік беретін сервис.
"Авиата" қосымшасын мына сілтеме сілтеме бойынша жүктеуге болады.
